De droomgesprekken zijn gevoerd met verschillende professionals: van hovenier tot bestuurder, allen werkzaam in regio IJsselland. In een kwalitatief onderzoek is de samenhang tussen deze gesprekken bekeken. Uit dit onderzoek komen vier overkoepelende waarden voor een gezonde leefomgeving naar voren: Groen en rust; Ontmoeten en voor iedereen; Ruimte voor eigen keuze en Gezonde voeding en bewegen. In dit artikel staan citaten van een aantal van de geïnterviewde professionals.
Bijna alle professionals benoemen het belang van een groene omgeving. Groene en rustige plekken worden gebruikt om te wandelen, te fietsen en te sporten. Om je hoofd leeg te maken en los te komen van de veelheid aan prikkels. Rust heeft te maken met stilte ervaren. Het opzoeken van deze stilte kan in het buitengebied of in de stad in het groen.
Leontien Hommels, opleider en inspirator positieve gezondheid: “Wandelen en stilte doen iets met mijn perspectief: als ik buiten ben en rustig ben, dan vallen veel meer kleine dingen me op en tegelijk voel ik me onderdeel van de natuur, een groter geheel. Dat geeft mij energie en als ik ergens mee puzzel, kom ik tijdens het wandelen tot inzichten.”
Ruimte om elkaar te ontmoeten, samen op te trekken en ruimte voor kinderen om te spelen, zijn belangrijke aspecten. Door ontmoeting makkelijk te maken, help je volgens verschillende professionals vereenzaming tegen te gaan. Ontmoeten is makkelijker als er een plek met een gedeelde interesse is, bijvoorbeeld een buurtkamer.
Bert Kleen, zelfstandig projectleider: “We organiseren een buurtkamer. Delta Wonen heeft dit bedacht. Travers, wijkbeheerder en inwoners zijn betrokken. Het doel is om elkaar te ontmoeten. Er is een picknicktafel zodat je elkaar in de open lucht toch kunt ontmoeten. Na de vakantie starten bijvoorbeeld naailessen.”
De professionals benoemen dat een gezonde samenleving een veerkrachtige samenleving is waarin mensen zelf keuzes kunnen maken over hun gezondheid. Het gaat om zelf kleine dingen kunnen doen in de eigen leefomgeving. Zoals een moestuin aanleggen of zwerfafval opruimen in de buurt. Door het maken van deze eigen, persoonlijke keuzes, ervaar je zingeving.
Daan Zandbelt, stedenbouwkundige en architect bij De Zwarte Hond: “Ik zie twee criteria om te beoordelen of iets goed plan is: worden we er gezonder van of worden we er gelukkiger van.”
Bij de waarde gezonde voeding gaat het over kennis over en betaalbaarheid van gezond eten. Bij een gezond voedingspatroon hoort, volgens de geïnterviewde professionals, vaker koken met basis-ingrediënten en niet te veel eten. In het algemeen is het moeilijk om de verleiding van ongezonder voedsel te weerstaan.
Nanette Kamstra, activering- en sportcoach bij het Leger des Heils: “Het is makkelijker om een frikandel in de frituurpan te gooien dan om rijst te kopen en daar een pak groenten bij te zoeken en de rijst met gezonde kruiden te kruiden. Veel mensen hebben die kennis niet, die denken: zo’n pakje saus, dat zal wel goed zijn.”
Ook bewegen in de leefomgeving is volgens de professionals belangrijk. Benoemd wordt dat in het dagelijks leven bewegen geen makkelijke keuze is. Fietsen, lopen of bijvoorbeeld werken in de tuin; het is niet vanzelfsprekend.
Fenna Eefting, bestuurder bij revalidatiecentrum de Vogellanden: ”De tuin (leef- en beleeftuin, red.) is voor mij ook de metafoor voor wat ik versta onder een gezonde leefstijl. Het is buiten, het is met elkaar dingen doen, het is aandacht voor elkaar en interactie. We verbouwen daar letterlijk de groente, die we ook delen met de buurt.”
De professionals benoemen dat het in de praktijk brengen van hun droombeeld verbonden is met de aanpak van complexe vraagstukken, zoals klimaatverandering en structuren in de zorg. Vanwege de complexiteit is het van groot belang om de verandering klein, behapbaar en positief te houden. Ook is het belangrijk om goede voorbeelden te delen om zo bewustwording te creëren. Ze geven ook aan dat het noodzakelijk is om verder te kijken dan het eigen domein. Nodig elkaar uit, zoek de diversiteit en de verbinding.
In het nieuwe jaar gaan we met verschillende partijen in gesprek over de uitkomsten van dit onderzoek. Samen met professionals en bestuurders uit de regio willen we kijken hoe we de droombeelden in de praktijk kunnen brengen. Van dromen naar doen!
De droomgesprekken hebben geleid tot twaalf inspirerende online artikelen. Lees ze alle twaalf op www.ggdijsselland.nl/droomgesprekken. Of bekijk het bijbehorende onderzoeksrapport.